Diagnose baarmoederkanker

De baarmoeder of uterus is het vrouwelijke orgaan voor de voortplanting. De belangrijkste functie van de baarmoeder is om een bevrucht embryo te laten innestelen. Het embryo groeit in de baarmoeder uit tot foetus en blijft er tot de geboorte van de baby.

Baarmoederkanker is een kanker van de baarmoeder. In de baarmoeder komen verschillende vormen van kanker voor.

• Bij 90 tot 95% gaat het om kanker van het baarmoederslijmvlies. Deze vorm ontstaat in de binnenste slijmvlieslaag van de baarmoeder. Dit baarmoederslijmvlies heet endometrium. Een ander woord voor kanker vanuit het baarmoederslijmvlies is dan ook endometriumcarcinoom.
• Bij ongeveer 5 tot 10% gaat het om kanker in het bindweefsel of in het spierweefsel van de baarmoeder. Dit heet een baarmoedersarcoom of uterussarcoom.
• Er bestaat ook een combinatie van baarmoederkanker en baarmoedersarcoom. Dit heet een carcinosarcoom. Deze vorm wordt beschouwd als een agressieve vorm van het carcinoom en niet als een sarcoom.

Deze tekst gaat alleen over het baarmoederkanker, niet over baarmoedersarcoom.

Klachten die kunnen voorkomen bij baarmoederkanker zijn:

• na de overgang: ongewoon vaginaal bloedverlies of bruinige afscheiding.
• voor de overgang: onregelmatig en overmatig bloedverlies tussen de menstruaties.
• plasklachten of bloedverlies bij het plassen.
• moeheid, vermagering of buikpijn. Dit is zeldzaam. Vooral bij tumoren in een later stadium kunnen vrouwen hier last van hebben.

Na de overgang kun je toch weer last krijgen van vaginale bloedingen. Vrouwen denken dan wel eens dat ze weer ongesteld zijn. Maar ben je sinds een jaar (of langer) niet meer ongesteld geweest, dan is zo’n bloeding geen gewone menstruatie. Bij ongeveer 10% veroorzaakt baarmoederkanker dit bloedverlies.
Baarmoederkanker komt vooral na de overgang voor. Daarom zorgt bloedverlies er vaak voor dat de tumor in een vroeg stadium wordt ontdekt.

Wilt u meer weten over symptomen bij baarmoederkanker dan verwijzen wij u naar kanker.nl

Over het ontstaan van baarmoederkanker is nog weinig bekend.

Er zijn wel omstandigheden bekend waarbij de kans op baarmoederkanker groter lijkt te zijn. Dit geldt bijvoorbeeld wanneer lange tijd hoge waarden van het hormoon oestrogeen in het bloed aanwezig zijn.

Dit is het geval als iemand:

• laat in de overgang komt (later dan de gemiddelde leeftijd van 52 jaar).
• geen kinderen heeft gekregen.
• (sterk) overgewicht heeft.
• lange tijd oestrogenen gebruikt (bijvoorbeeld bij overgangsklachten).
• een zeldzame oestrogeenproducerende tumor van de eierstokken heeft.
• borstkanker heeft gehad en een aantal jaren het medicijn tamoxifen gebruikt.

Kanker is niet besmettelijk. Ook baarmoederkanker niet. Ook door geslachtsgemeenschap is geen besmetting mogelijk.

Wilt u meer weten over risicofactoren bij baarmoederkanker dan verwijzen wij u naar kanker.nl

Uw arts bespreekt uw ziektebeeld met een team van gespecialiseerde artsen en verpleegkundigen. Dit heet een multidisciplinair overleg (MDO).
In MDO rondom baarmoederhalskanker werken alle specialisten op het gebied van baarmoederhalskanker samen.
Aan het MDO nemen deel:

• gynaecologen van Zuyderland MC en Maastricht UMC+
• medisch oncologen van Zuyderland MC en Maastricht UMC+
• een radiotherapeut van de Maastro clinic Maastricht
• een casemanager
• een radioloog (beeldonderzoek) en
• een patholoog (cel- en weefselonderzoek)

Samen bepalen zij een behandelplan.

Is bij u baarmoederkanker ontdekt, dan bespreekt uw behandelend arts met u welke mogelijkheden er zijn voor de behandeling.
Samen met de andere specialisten van het MDO wordt een behandelplan voor u opgesteld, hierbij gebruik makend van de landelijke richtlijnen.

Een behandelplan is maatwerk. Geef duidelijk aan wat uw wensen en verwachtingen zijn en laat u goed informeren over de behandelmogelijkheden zodat u samen met uw behandelend arts een weloverwogen besluit kunt nemen. Aan elk besluit zitten voor- en nadelen. Met uw vragen kunt u ook altijd terecht bij uw casemanager. De casemanager begeleidt u tijdens dit hele traject en kan u ook psychosociale ondersteuning bieden.

Mocht u besluiten af te zien van een behandeling dan wordt in samenspraak met u de zorg overgedragen aan de huisarts.

Vrouwen met het Lynch-syndroom hebben een verhoogde kans op het ontstaan van baarmoederkanker.

Het Lynch-syndroom is een erfelijke aandoening die een verhoogde kans geeft op:

• baarmoederkanker
• eierstokkanker
• maagkanker
• dikkedarmkanker
• dunnedarmkanker
• blaaskanker en urinewegkanker
• talgklierkanker