Ga naar hoofdinhoud

De historie van het piepjonge Zuyderland voert terug naar de twee afzonderlijke zorgorganisaties Atrium en Orbis, die sinds de fusie begin 2015 één grote organisatie vormen in de Westelijke Mijnstreek en regio Parkstad. We blikken terug op het verleden van de afzonderlijke partners en hun groeistuipen.

Voormalig Atrium

Voor voormalig Atrium begon het allemaal in 1904. Op de plaats waar ooit de fruitbomen bloeiden van de Kleine Zusters van de Heilige Joseph om precies te zijn. Op die plek legden mgr. Joseph Savelberg en huisarts Frans de Wever de eerste steen voor een ziekenhuis dat uiteindelijk landelijke faam zou verwerven.

Het eenvoudige gebouwtje aan de Putgraaf in het centrum van Heerlen groeide uit tot een groot complex. Het mijnwerkersleven in de Oostelijke Mijnstreek had ook zijn weerslag op de medische wereld. Frans de Wever, de medestichter van het ziekenhuis, zag net als zijn collega Hustinx in Sittard, zijn oorspronkelijke rol van huisarts verschuiven naar mijnarts en vervolgens naar ziekenhuisdokter. De mijnen zorgden voor werk en voor groeiende populatie, het ziekenhuis groeide mee.

Gedurende de vorig eeuw werden ook in Kerkrade en Brunssum ziekenhuizen gesticht, die in een later stadium aanhaakten bij Heerlen. Het bestaan van de mijnen bepaalde een halve eeuw lang het leven van alledag bij de mensen in de regio. En gaf daarmee ook richting aan de gezondheidszorg. Dat duurde tot ver in de jaren zestig van de vorige eeuw. Onder invloed van de mijnindustrie ontstonden er met name grote afdelingen voor Longziekten, Chirurgie en Radiodiagnostiek.

Ook na de verdwijning van de mijnen is de rol van het ziekenhuis niet wezenlijk veranderd. De doelstelling is na meer dan honderd jaar nog steeds dezelfde: de zorg voor de zieke medemens staat voorop.

Na diverse uitbreidingen veranderde het ziekenhuis niet alleen van locatie, maar later ook van naam. In 2004 vierde Atrium (de naam die het ziekenhuis kreeg ná de naam De Wever) Heerlen haar honderdjarig bestaan. Van oudsher heeft het ziekenhuis een naam hoog te houden op het gebied van medisch specialistische en verpleegkundige opleidingen. Tal van artsen en verpleegkundigen in veel verschillende Nederlandse ziekenhuizen zijn in Heerlen opgeleid. Als gerespecteerd STZ-ziekenhuis (Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen) levert het Heerlense hospitaal een aanzienlijke bijdrage aan de medische wereld.

historie-atrium

Voormalig Orbis

Het verhaal van voormalig Orbis Medisch en Zorgconcern gaat terug tot 12 augustus 1908. Het moment waarop in Sittard de eerste operatie werd verricht. Er was nog geen sprake van een echt ziekenhuis, maar van een verpleeginrichting waar de opgenomen patiënten hun eigen huisarts behielden. Dit kwam tot stand door vijf Bretonse zusters van La Divine Providence uit Créhen die in maart 1905 in Sittard arriveerden. De Heerlense chirurg dr. E. Hustinx gaf advies bij de bouw en inrichting en begeleidde de medische zorg. Na een verbouwing werd het Franse Klooster geworden een volwaardig ziekenhuis met de naam R.K. Ziekenhuis De Goddelijke Voorzienigheid. Na de oorlog maakte het ziekenhuis een forse groei door.

In 1963 werd in Geleen het St. Barbara ziekenhuis in gebruik genomen. Dat ziekenhuis fuseerde begin jaren tachtig van de vorige eeuw met de Sittardse vestiging. Later kreeg het nieuwe fusieziekenhuis de naam Maaslandziekenhuis. Onder die koepel resideerden ook diverse verpleeg- en verzorgingshuizen in de regio. Gaandeweg de jaren groeide de organisatie explosief. Ook GGz en Thuiszorg kregen een plek binnen de organisatie, die in 2000 de naam Orbis kreeg. Orbis staat voor cirkel en verwees naar de keten aan zorg die de organisatie bood. Van de geboorte tot aan de dood.

Een belangrijke mijlpaal in de historie van Orbis Medisch en Zorgconcern was de nieuwbouw. Eind januari 2009 verhuisden de patiënten van het Maaslandziekenhuis in de Sittardse binnenstad naar een gloednieuw gebouw aan de Middenweg. Het nieuwe ziekenhuis kreeg het predikaat ziekenhuis van de 21e eeuw. Het heeft tot op de dag van vandaag een voorbeeldfunctie in termen van innovatie. Pal voor de fusie bestond Orbis Medisch en Zorgconcern uit een Medisch Centrum, Geestelijke Gezondheidszorg, Revalidatie, Thuis (waaronder Orbis Thuiszorg en de zorgcentra De Baenje, De Kollenberg, Hoogstaete, Glana, Athos, Porthos, Aramis, Zilverlinde, Aldenhof, Lemborgh, Vastrada, De Egthe,’t Pejjerhoes, Hospices Daniken en Mariaveld) en Huishoudelijke Hulp. Al deze organisatieonderdelen maken nu deel uit van Zuyderland.

historie-sittard

Samen verder

De sterke vergrijzing binnen de regio en de herziene financiering van de gezondheidszorg in het begin van het nieuwe decennium dwongen de ooit als concurrenten te boek staande organisaties tot herbezinning en heroriëntatie. Kostenreductie, efficiency en versterking van de concurrentiepositie, maar bovenal: het streven naar nóg betere zorg, maakten na een aanloop van vier jaren een huwelijk tussen Orbis en Atrium mogelijk. Vanaf 1 januari 2015 vormen de afzonderlijke partners één geheel. In juli 2015 kozen inwoners van Limburg Zuyderland als naam voor de pasgeboren organisatie.

historie-samen-zuyderland