Trechterborst: Het behandeltraject

Ben je jonger dan 18 jaar dan krijg je een afspraak op de zogenoemde “pectuscaroussel”, een speciaal voor patiënten met een trechterborst en kippenborst ingericht spreekuur.

Allereerst maakt de medisch fotograaf speciale foto’s en worden er röntgenopnames gemaakt. Aansluitend heb je een afspraak op het gezamenlijk spreekuur van gespecialiseerde thoraxchirurgen en kinderartsen.

Bent u ouder dan 18 jaar dan krijgt u een afspraak op een speciaal voor trechterborstpatiënten ingericht spreekuur van gespecialiseerde thoraxchirurgen. Voorafgaand aan dit bezoek maakt de medisch fotograaf speciale foto’s en wordt een CT-scan (klik hier voor meer informatie) van de borstholte gemaakt.

Tijdens het spreekuur kan vaak direct en in samenspraak met u een behandelvoorstel worden gedaan.

Zowel bij kinderen als bij volwassenen is het soms nodig aanvullende informatie te verkrijgen, bijvoorbeeld bij hartklachten. Er wordt dan een afspraak voor een CT- en/of MRI-scan (klik hier voor meer informatie) van het hart ingepland om te beoordelen of er sprake is van verdrukking van het hart met indien nodig aansluitend een gesprek met een gespecialiseerde cardioloog. De resultaten hiervan worden op een later moment met u besproken door uw thoraxchirurg.

Voor de operatieve behandeling van een trechterborst zijn er 2 gangbare technieken: de Nussprocedure en de Ravitchprocedure, waarvan de eerstgenoemde tegenwoordig het meest wordt uitgevoerd. Het doel van beide behandelingen is hetzelfde: verhelpen van de verdrukking van het hart en de klachten die hierdoor worden veroorzaakt, en het verbeteren van het cosmetisch aspect van de borstkas.

Niet elke patiënt met een trechterborst hoeft geopereerd te worden. Soms is de trechterborst erg oppervlakkig of geeft het zo weinig klachten dat een operatie meer (mogelijke) nadelen dan voordelen heeft. Operaties worden vanaf een leeftijd van 12-14 jaar uitgevoerd. De leeftijd tussen de 14 en 17 jaar is de optimale leeftijd om te opereren aangezien de borstwand dan nog het meest flexibel is. Maar indien nodig worden operaties ook veelvuldig uitgevoerd bij oudere patiënten.

• Nussbar

Bij de Nussprocedure worden er één of meerdere metalen beugel(s) achter het borstbeen geplaatst via twee kleine sneetjes aan de zijkant van de borstkas. Via een kleine derde snee aan de rechterkant wordt er een camera ingebracht zodat de chirurg precies ziet hoe de metalen beugel het beste geplaatst kan worden. De operatie duurt ongeveer 30-60 minuten.

De beugel blijft gemiddeld 3 jaar zitten zodat de borstwand de nieuwe vorm kan aannemen alvorens deze wordt verwijderd.

Hebt u een allergie voor nikkel (zit bijvoorbeeld in sieraden), dan is er mogelijk een speciale beugel nodig van een ander soort metaal. Naar deze allergie zal uw arts vragen.

• Ravitch

Een trechterborst wordt bij voorkeur gecorrigeerd middels de bovengenoemde Nussprocedure. Echter, patiënten op latere leeftijd of met een extreem diepe trechterborst worden soms geopereerd middels de Ravitchtechniek. Via een kleine snee aan de voorzijde van het borstbeen wordt het ingedeukte kraakbeen verwijderd en het borstbeen weer in de goede positie gezet. Het borstbeen wordt vastgezet met plaatjes en schroeven. Nadat de losgemaakte borstspieren weer aan het borstbeen worden bevestigd, kan de wond weer worden gehecht. Er worden drains aan de voorkant van de borstkas achtergelaten om tijdens de eerste dagen na de operatie overtollig wond vocht af te voeren. De operatie duurt gemiddeld 3 uur.

De gebruikte plaatjes en schroeven hoeven later niet meer verwijderd te worden.

•  Risico’s en complicaties

Zoals bij alle operaties zijn er risico’s en kunnen er complicaties optreden. Zo kan er bijvoorbeeld een infectie of een bloeduitstorting ontstaan. Daarnaast is er een klein risico op een klaplong waarvoor tijdelijk een drain in de borstholte nodig is. Ook kan een Nussbar verplaatsen of verschuiven. Andere complicaties zijn zeldzaam.

Om het risico op complicaties zo klein mogelijk te maken, houden ziekenhuizen zich aan strenge richtlijnen en wordt er goed op u gelet door de verschillende artsen en de anaesthesist. Als u hier verder vragen over heeft, stel die dan gerust aan uw behandelend arts.

• Overnachten ouders

Voor kinderen die voor een operatie in het ziekenhuis zijn opgenomen, is het belangrijk dat hun ouders bij hen in de buurt zijn. Daarom is het voor één van de ouders mogelijk om bij uw kind op de kamer te overnachten gedurende het verblijf in het ziekenhuis. Daarnaast biedt het Ronald McDonald Kindervallei ook de mogelijkheid aan ouders om dicht bij hun kind te overnachten in een vriendelijke omgeving buiten het ziekenhuis. Kijk op de website van Ronald Mc Donald voor meer informatie en de kosten.

Direct na de operatie is het normaal dat er nog wat oneffenheden aan uw borstkas bestaan. Dit komt door de zwelling van de operatie en doordat het ribkraakbeen zijn nieuwe positie nog moet aannemen; dit zal gedurende de maanden na de operatie verbeteren. Doordat de natuurlijke vorm van de borstkas wordt hersteld, kan het decolleté bij vrouwen veranderen. Verder is het vaak zo dat de onderste ribben nog naar voren uitsteken. Dit kan verbeterd worden door het trainen van de buikspieren die hieraan hechten. Bij de Ravitch hebt u drains aan de voorkant van de borstkas om het wondvocht af te voeren.

Voor pijnstilling na de operatie, geeft de anesthesist u voor de ingreep een ruggenprik. De ruggenprik wordt meestal na 3 dagen verwijderd, waarna u pijnstillers in tabletvorm krijgt. U blijft ongeveer 4-5 dagen in het ziekenhuis. De eerste dagen wordt u geholpen met wassen en aankleden. De fysiotherapeut zal u helpen uw bewegingen elke dag wat uit te breiden, en ademhalingsoefeningen uitleggen om uw longfunctie te bevorderen en de borstkas niet te forceren. Zodra de pijn met behulp van pijnstillers draaglijk is, kunt u naar huis.

Als u naar huis kan, bent u nog niet zo fit als voor de operatie. In het begin bent u snel moe en doet u soms extra dutjes. Dit is normaal. Het herstel van een pectusoperatie duurt meestal enige tijd. De eerste weken na de operatie zal het pijnlijk zijn om op uw zij te liggen of op de zij te slapen.

Om de wonden goed te laten genezen, raden we u aan de eerste weken geen zwaar werk te verrichten. Normaal bewegen, hoesten, niezen of diep inademen kan geen kwaad. We raden u aan de eerste 3 maanden niet intensief te sporten en plekken te vermijden waar veel mensen samenkomen en er kans is op groot fysiek contact zoals duwen, trekken etc. Wandelen en fietsen zijn wel geschikt en kunnen langzaam worden opgebouwd als u hier geen pijn bij ervaart. Door regelmatig te bewegen krijgt u weer meer conditie wat het herstel zal bevorderen.

Na de operatie komt u op gezette momenten op controle en zullen er foto’s gemaakt worden door de medisch fotograaf.