Keuzecoschap Zorginnovatie

De wetenschapsstage (WESP) is een belangrijk onderdeel van de Master Geneeskunde. De geneeskundestudent wordt uitgedaagd zelfstandig onderzoek uit te voeren. Het kunnen uitvoeren en interpreteren van wetenschappelijk onderzoek is belangrijk voor artsen. Verschillende onderzoeksvragen worden door disciplines uit verschillende ziekenhuizen aangeboden aan studenten. Ik heb daarentegen gekozen voor een eigen WESP-onderwerp. Tijdens mijn keuzecoschap zorginnovatie heb ik als stageopdracht de mogelijkheden van de Microsoft HoloLens onderzocht. Inmiddels is dit een succesvol traject op de Spoedeisende Hulp.

Martine Wassen (gynaecoloog en prominent zorginnovator binnen Zuyderland) was ook enthousiast over het onderwerp en bood aan mijn WESP te begeleiden. Vervolgens heb ik samen met Ruud Waulthers (beleidsadviseur Innovatielab Zuyderland) samen de praktische opzet gemaakt. Andreas Herrler (associate professor van de Universiteit van Maastricht) was betrokken voor het anatomisch inhoudelijke deel. Dit heeft geleid tot mijn WESP: The HoloLens Learning anatomy; a comparison between mixed reality and 3D anatomy’.

Het doel van dit onderzoek is om inzicht te krijgen in de toegevoegde waarde van de HoloLens in anatomieonderwijs. De eerste opzet met bachelor studenten geeft nog geen duidelijke uitkomst. In januari breiden we de studie uit voor coassistenten binnen Zuyderland. De eerste studenten zijn in ieder geval ontzettend enthousiast.

Een eigen WESP opstellen kost veel tijd en energie. Het was een leerzame ervaring waarbij naast de verwachte academische skills ook aandacht gevraagd wordt om te acteren als organisator en communicator. Competenties, waarin je in je eigen WESP veel regie over kan nemen.

Ik nodig andere coassistenten graag uit om hun onderzoek of wetenschapsstage op te zetten in samenwerking met het Innovatielab van Zuyderland. Het betrekken van jonge artsen bij innovatie is essentieel om toekomstgerichte zorg te kunnen waarborgen.

Heb je een briljant idee, wil je in een innovatie duiken of ben je gewoon nieuwsgierig? Stuur mij zeker een berichtje en dan gaan we samen koffiedrinken.

Twan Feron
Zesdejaarsstudent master Geneeskunde Universiteit Maastricht

Deze WESP is uniek in Nederland
Er zijn momenteel weinig innovatieafdelingen die deze mogelijkheid bieden aan coassistenten. Er lag dan ook geen kant-en-klaar plan klaar. Samen met gynaecoloog en opleider Martine Wassen is hier hard aan gewerkt. Als werkplekbegeleider heb ik Twan ondersteund in de formele opzet en de praktische invulling van deze WESP.

Twan is een voorbeeld voor geneeskundestudenten, maar ook voor andere zorgverleners. Hij heeft een goede kijk op de huidige en toekomstige uitdagingen in de gezondheidszorg en  ook innovatieve ideeën om deze uitdagingen aan te gaan. Twan heeft een grote ambitie om zijn rol als arts te combineren met innovatie, voor mij was deze WESP daarom een logisch vervolg.

Ruud Waulthers
Beleidsadviseur Innovatielab Zuyderland

Als medisch specialist is het belangrijk om betrokken te blijven bij innovatie
Innovatie is een belangrijk onderdeel om onze zorg in de toekomst kwalitatief hoogwaardig en toegankelijk te houden. Als medisch specialist hebben we een belangrijke rol om betrokken te zijn bij innovatie. Veel innovatieprojecten mislukken, kosten geld en leiden uiteindelijk niet tot implementatie. Dat is de reden waarom ik denk dat deze generatie jonge dokters middels keuzestage of wetenschappelijk onderzoek en projecten belangrijk zijn om zo een bijdrage te leveren aan het implementeren van de juiste innovaties.

Dr. Martine Wassen
Zorginnovator & Gynaecoloog

Ik heb eerder een keuzestage gedaan binnen de afdeling Orthopedie van Zuyderland. Dit mede omdat mijn affiniteit als aankomend arts ligt binnen de traumatologie. Ik liep elke dag langs het Innovatielab in de centrale hal van Zuyderland in Sittard-Geleen, letterlijk zonder er bij stil te staan wat daar gebeurde.

Op een dag hoorde ik over de 3D printer en de opzet van het lab en dat trok mijn aandacht. Via verdere research op het intranet van de Universiteit van Maastricht kwam ik er achter dat het mogelijk is om een stage te volgen binnen het Innovatielab. Het coschap binnen het Innovatielab verschilt enorm ten opzichte van een klinsich coschap. Binnen dit coschap heb je geen direct patiëntcontact. Je bent hoofdzakelijk, vanuit patiëntperspectief gezien, achter de schermen bezig. Competenties als communicator, organisator en gezondheidsbevorderaar staan hoog in het vaandel.

3d printer

Binnen dit coschap overleg je binnen alle lagen van het ziekenhuis. Van patiënt tot verpleegkundig personeel en van specialisten tot bewindvoerders. Binnen het Innovatielab word je hierin goed begeleid door de innovatiecoaches. Er wordt ook een grote mate van zelfstandigheid van je verwacht. Om projecten in goede banen te leiden, moet je zelf goed kunnen schakelen en contacten leggen met de juiste personen. Ik ben nu een paar weken bezig en voel me als een vis in het water: het is een inspirerende omgeving, gericht op de mogelijkheden van (over)morgen.

Ik ben bij een aantal projecten betrokken. Allereerst die van de ‘slimme pleister’ binnen de afdeling Bariatrie. Hier houd ik mij bezig met het ontwikkelen van een protocol voor de implementatie van de ‘slimme pleister’.

Verder houd ik me bezig met het opstellen van een visie voor de 3D printer van het Innovatielab. We zitten nog middenin de fase waarbij we onderzoek doen naar de inzetbaarheid van de printer. Eerste prototypen hebben we al geprint. Dit zijn prototypen hoofdzakelijk voor didactische doeleinden. Binnen het experiment met de Hololens, waarbij de virtuele en werkelijke wereld gecombineerd worden, is het van belang dat bepaalde projecties ook tastbaar zijn. Bijvoorbeeld bij het maken van een chirurgische luchtweg op een fantoom – hierbij is het van belang dat er ook daadwerkelijk een tastbare larynx (strottenhoofd) is. Deze larynx hebben we ontwikkeld en geprint met de 3D printer. Binnen Zuyderland zijn we ook in gesprek met andere afdelingen en bekijken we hoe de 3D printer verder ingezet kan worden en een bijdrage kan leveren.

Ik ben ervan overtuigd dat artsen in de toekomst meer zullen zijn dan alleen klinische behandelaars. Innovaties volgen elkaar in rap tempo op en daarom is het van belang om tijdig een indruk te krijgen van wat mogelijk is. Het Innovatielab Zuyderland is een fijne leeromgevig om ervaring op te doen! Het zet je aan het denken – voor nu en straks.

Geert Verkoulen
Zesdejaarsstudent master Geneeskunde Universiteit Maastricht

Begin december 2022 ben ik voor mijn keuzecoschap aan de slag gegaan bij het Innovatielab. Dit was voor mij een logische vervolgstap, want tijdens mijn tweede jaar Geneeskunde heb ik met veel plezier een keuzeblok ‘Thinking Out of the Box’ gevolgd. Door middel van de methode ‘Design Thinking’ bedachten we innovatieve oplossingen voor verschillende zorgproblemen.

Zo wordt bijvoorbeeld tijdens een bezoek aan de specialist niet alle informatie door een patiënt onthouden. Hiervoor is een patiëntenkaart ontworpen, waar belangrijke informatie tijdens de afspraak wordt genoteerd door de specialist en de patiënt. Zo heeft de patiënt na het bezoek aan het ziekenhuis een letterlijke notitie samengevat van wat er is besproken.

Tijdens de 8 weken die ik werkzaam ben bij het Innovatielab, ga ik me verdiepen in de tak ‘preventie’. Met het project ‘Zuydie op school’ willen we ongezonde trends bij kinderen op de basisschool doorbreken met als doel het tegengaan van veel voorkomende ziektes. Een voorbeeld hiervan is het belang van zonnebrand als bescherming tegen huidkanker.

Door middel van interviews met verschillende betrokkenen (leraren, kinderartsen en medewerkers van de GGD) wordt geïnventariseerd welke vragen en behoeftes er liggen en hoe zij hieraan een bijdrage kunnen leveren.

Samen met mijn werkplekbegeleider van het Innovatielab wordt deze input uitgewerkt voor gedragsverandering bij kind en gezin. Ik hoop voor het einde van mijn keuzecoschap de conceptversie uit te rollen, zodat dit project na mijn vertrek voortgezet kan worden.

Ik zie dit keuzecoschap als een mooie kans om tijdens mijn opleiding een andere kant van de zorg te zien en deze innovatieve houding mee te nemen in mijn ontwikkeling als arts.

Lonneke van Weelderen
Vierdejaarsstudent master Geneeskunde Universiteit Maastricht

Het was echt een ander soort coschap binnen het ziekenhuis, waar je wordt gestimuleerd om kritisch te zijn op de zorgvraag en doelstellingen en te werken via de design thinking methode. En ook om knelpunten om te buigen naar kansen en oplossingen. Zo ben ik bij verschillende brainstormsessies van het kinderlongteam aanwezig geweest en heb ik op de Spoedeisende Hulp meegekeken naar een nieuwe methode voor de verbetering van onderwijs in spoedsituaties.

Ik heb heel veel gesprekken gevoerd met collega’s in verschillende functies binnen het ziekenhuis. Daardoor kreeg ik meer inzicht in de diversiteit van de processen. Deze input kan ik weer goed gebruiken wanneer ik zelf als coassistent en later ook als arts aan het werk ga in het ziekenhuis.

Ik heb ontzettend veel geleerd, een nieuw netwerk opgebouwd en ook nog eens erg genoten!

Mijn volgende stap is het afronden van mijn studie, onder andere bij de Interne geneeskunde en een wetenschapsstage. Daarna ga ik solliciteren voor een baan als arts. Waar dit exact zal zijn en wat de toekomst gaat brengen weet ik nog niet, maar ik hoop ooit aan de slag te kunnen als huisarts, mogelijk met eigen praktijk. De opgedane kennis en ervaring over innovatie en organisatie neem ik met me mee.

Heel veel dank aan het team voor alle sturing, leermomenten en ook de gezelligheid!

Tessa Schotman
Vijfdejaarsstudent master Geneeskunde Universiteit Maastricht

In het begin leek het een sprong in het diepe. Door het leiden van mijn eigen project en het initiëren van overleggen en gesprekken heb ik veel geleerd, ook op persoonlijk vlak. Waaronder, maar niet alleen, mijn grenzen te verleggen (en uit mijn comfortzone te treden), meer inzicht te krijgen in de innovatieve en digitale toepassingen binnen de zorg en de mogelijkheden om de zorg rendabel te houden. Het heeft een enorme drempel weggehaald om vragen te stellen en mijn mening te geven. Het motto van werkplekbegeleider Ruud Waulthers, ‘mogelijkheden creëer je zelf’ is mij altijd bijgebleven en heb ik volop toegepast in het leiden van mijn project tijdens het coschap zorginnovatie, het vervolg van mijn coschappen én ook daarbuiten.

Dankzij het enthousiaste en betrokken team van het Innovatielab heb ik me welkom gevoeld vanaf dag 1. Naast de reguliere ontwikkeling tijdens het coschap, heeft me dit ook de ruimte gegeven voor persoonlijke groei middels ‘plan-do-act-check’ of beter bekend als ‘trial-and-error’ in de volksmond. Dit heeft mij geholpen niet te schrikken van feedback, maar het te zien als een belangrijk leermoment waarna ik het opnieuw kan proberen en verbetering kan laten zien.

Zoek jij ook een coschap dat je de ruimte geeft voor (persoonlijke) ontwikkeling in bredere zin binnen de geneeskunde én op persoonlijk gebied? Dan is het coschap Zorginnovatie iets voor jou!

Ellen Gentry
Vijfdejaarsstudent master Geneeskunde Universiteit Maastricht

Ook vind ik het belangrijk dat ik later als arts hier kennis over heb. Ik geloof dat het innovatielab de ideale omgeving biedt om bij te dragen aan de ontwikkeling in de zorg zowel binnen de muren van het ziekenhuis, maar ook daarbuiten.

Naast bezig zijn met de innovatie in de zorg is het ook een kans om te groeien op het gebied van maatschappelijk handelen. Ik ben ervan overtuigd dat gezondheid niet beperkt blijft tot de behandelkamers van het ziekenhuis, maar juist ook daarbuiten. Tijdens de reguliere coschappen krijg ik niet veel kans om me hier actief mee bezig te houden, maar hierbij juist wel.

Het innovatielab is ook een mogelijkheid om samen te werken met professionals vanuit verschillende disciplines, zoals technologie, beleid en design. Hierdoor kan ik mijn kennis op verschillende gebieden verbreden. Hierdoor leer ik ook benaderingen van gezondheidszorgvraagstukken, en niet alleen vanuit het oogpunt van de arts.

Ik ga me verdiepen in het thema ‘Chronisch gezond’ en het thema ‘ArbeidsKRACHT’.  Binnen het thema Chronisch gezond draag ik bij aan een experiment met de focus op werkdag van de arts-assistenten en coassistenten. Dit experiment is voortgekomen uit het idee en vooronderzoek over ‘de BlueZones’. Dit is voor mij een erg interessant project omdat ik zelf coassistent ben en ook veel meekrijg van het werkleven van de assistenten. Het is een unieke kans om bezig te zijn met de verbetering van mijn eigen leer- en werkomstandigheden binnen het ziekenhuis en die van mezelf in de toekomst als arts-assistent.

Naast dit experiment ben ik bezig met een ‘user story’ binnen het thema ArbeidsKRACHT dat zich focust op kansen van beslissingsondersteunende systemen op de verpleegafdeling en hoe je hiermee de verpleegkundigen zou kunnen ‘ontzorgen’. Een totaal ander project met een andere focus van kennis. Voor dit experiment ben ik contact gaan zoeken met verschillende werknemers zowel binnen als buiten het Zuyderland die mij meer kunnen leren over de data en techniek die hiervoor nodig is. Ook brengt het me inzicht hoe het werkleven van de verpleegkundigen er uitziet en waar zij tegenaan lopen.

Kortom, ik kijk ernaar uit om mijn bijdrage te leveren aan het Innovatielab en samen met collega’s te werken aan de zorg van de toekomst. En om samen te zoeken naar innovatieve oplossingen en een bredere kijk op gezondheidszorg, zowel binnen als buiten de ziekenhuismuren.

Janne van Bergen
Vierdejaarsstudent master Geneeskunde Universiteit Maastricht